Tu quoque

Uiteraard interesseerde Stalin deze karakteristieken van het Angelsaksische Adversarial systeem geen moer. Hij wilde effectieve wraak op die Duitse rotzakken die het op zijn imperium hadden gemunt gehad. Maar als de uiterlijke verschijningsvorm van die vergelding de contouren moest aannemen van een soort verbale tenniswedstrijd, ook best. Maar Stalin moest er geen last van hebben. Churchill zou vrij spel krijgen mits hij een Russische kameradski zou accepteren binnen die rechtbank die op de strapatsen van de president en de openbare aanklager, de Noord-Amerikaan Jackson voortdurend toezicht zou houden, want Stalin had jegens Hitler en zijn trawanten zich redelijk coöperatief opgesteld in Hitlers beginperiode als Führer van zijn duizendjarige rijk.

Molotow, Volkscommissaris voor Buitenlandse Zaken in augustus 1939, tekent namens de Sovet-Unie het beruchte non-agressiepact af dat Stalin met Hitler afsluit. Achter Molotow de ernstig kijkende Rijksminister voor Buitenlandse Zaken van Duitsland (Von) Tribbentrop.

Stalin immers, ziende in 1939 dat Het Westen beslist niet bereid was om hem effectieve militaire bijstand te verlenen tegen de opmarsbereidheid naar het Oosten van de Wehrmacht, had eind augustus  1939 plotsklaps een veel omvattend non-agressiepact gesloten met de dictator van Duitsland. Stalin zou neutraal jegens Duitsland blijven als eindelijk het langverwachte conflict zou uitbreken in westelijk Europa waarbij het Duitse veldleger zich vermoedelijk te pletter zou lopen tegen het Franse, dat nog altijd in die tijd gold als het sterkste landleger in die regio. Dusdoende gaf hij Hitler de rugdekking jegens dat Franse leger die hij nodig had als hij Polen zou binnenvallen. Daarmee begunstigde Stalin Hitlers aanvalsoorlog. Dat was onloochenbaar.

Maar verder hadden Hitler en hij in een  geheim politiek protocol elkanders invloedssferen gedefinieerd en gegarandeerd oostelijk in Polen en in de Baltische regio. Zou Hitler Polen westelijk binnenvallen, dan zouden de Sovjets kunnen en moeten opmarcheren tot een zorgvuldig beraamde demarcatielijn oostelijk van Warschau.  Stalin zou verder mogen beschikken over belangrijke territoria binnen de  Baltische staten en de reeds effectief door hem bezette strategische maritieme bases in de Oostzee. Zulks om Leningrad te beveiligen tegen mogelijke landingen die óf de Finnen of de westelijke geallieerden nog in petto hadden in de lente van 1940. Stalin zou verder Duitsland voorzien van enorme voorraden militair-strategische grondstoffen en voedsel,  zelfs op vooruitbetalingsbasis ten gunste van Berlijn. Hij had daarmee diens annexatoire driften in Het Oosten bevorderd en de uitvoering ervan mogelijk gemaakt.

Nu wilden de Britten strafrechtelijke aansprakelijkheden geldend maken ten laste van hen die hadden samengespannen tot een samenzwering om een aanvalsoorlog mogelijk te maken ten laste van naties die zelf in 1939 konden gelden als neutraal, weerloos althans niet-agressief. Maar dat had Stalin óók gedaan. Hij had door het non-agressiepact de nieuwe oostgrenzen van het grote Duitse rijk zelfs gegarandeerd. Dat geheime geopolitieke protocol waarbij de Sovjets een invloedssfeer hadden verkregen tot ver in Centraal-Europa was nog niet tot de massamedia dóórgedrongen, maar je kon erop wachten dat het zou uitlekken zodra Duitsland de wapens had gestrekt.

Natuurlijk zou Stalin niet gedagvaard worden om zich te verantwoorden. Natuurlijk zouden zijn massale zuiveringspraktijken vanaf 1936 buiten de tenlasteleggingen blijven. Maar Stalin wilde toch heel zeker hebben dat de beklaagden niet de kans zouden hebben tijdens die openbare terechtzittingen van dat malle Engelse tribunaal zich te beroepen op de befaamde en ook wel beruchte “tu quoque-exceptie”: het verweer dat de aanklager zich aan precies hetzelfde schuldig had gemaakt als wat de tenlastelegging de beschuldigde verweet: in dit geval de voorbereiding tot en medewerking aan the crime of aggression. Wat dat dan ook mocht zijn. Veel begrip had Stalin niet voor dit nieuwe delict tegen de volkerenrechtsorde, reeds omdat die orde stomweg niet bestond.

Maar hij wilde niet te zijnertijd in zijn hemd gezet kunnen worden door een van de beklaagden die alles wist van dat geheime protocol. Göring, de dikke Rijksmaarschalk en opperbevelhebber van het Duitse luchtwapen, was er in ieder geval volkomen mee op de hoogte. En hij zou vermoedelijk wel in de beklaagdenbank zitten evenals de hoogste chef van de Afdeling Operatiën van het Duitse Opperbevel der Strijdkrachten, Alfred Jodl. Die had immers de Duitse invasie in september 1939 in één noordelijke en zuidelijke tangbeweging mede voorbereid, rekening houdend met de binding van de Poolse infanteristen aan hun oostgrenzen, waar de Russen zouden komen nadringen. Er was nog veel meer dat Stalin niet ter sprake wilde gebracht zien in die juridische charade van Churchill. Daaromtrent wilde hij zekerheid. Lawrence kreeg zijn aanwijzingen. Hij moest zorgen dat de tu quoque-excepties snelstens afgehamerd zouden worden als ontijdig, irrelevant, niet behorend tot de competentiekring van het tribunaal en niet rakend aan de grondslag van de tenlasteleggingen.